The EEZ Dispute in the Eastern Mediterranean
https://doi.org/10.64412/MediTerra.2025.245 PDFSayfa : 30-50
Öz
Dünya siyasetinde önemi haiz bir konumda olan Doğu Akdeniz, son yıllarda enerji faaliyetlerinin yoğunlaştığı ve birçok devletin dikkatle izlediği jeopolitik bir bölge olarak gündemdedir. Doğu Akdeniz’de enerji ihtiyaçlarının giderilmesi için üçüncü devletlerin hakkı gözetilmeden tek taraflı bir biçimde Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) ilan ederek ikili antlaşmalar imzalayan devletler bulunmaktadır. Halbuki, MEB, uluslararası sözleşmeler, örf ve âdet hukuku veya uluslararası mahkemelerin kararları temelinde hakkaniyet prensiplerince sınırlandırma yapılması gereken bir deniz alanıdır. Doğu Akdeniz'deki sorun, deniz hukuku kuralları çerçevesinde tüm kıyıdaş devletler arasında bir antlaşma ile çözülmesi gereken sınırlandırma uyuşmazlığıdır. Bu çalışma, deniz hukukuna önemli bir kavram olarak yerleşen MEB’in tanımlanması, tarihi gelişimi, devletlerin bu bölgedeki hakları, yetkisi ve yükümlülükleri, sınırlandırma uygulamalarıyla ortaya çıkan anlaşmazlıkların hangi hukuksal prensipler temelinde yapılması gerektiğini ortaya koymaya yöneliktir. Bu kapsamda, bu bölgede imzalanan MEB sınırlandırma antlaşmaları, hem deniz hukuku kuralları (mevzuat) hem de yargı ve hakemlik kararları (içtihat) çerçevesinde analiz edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
BMDHS, deniz yetki alanları, hakkaniyet prensipleri, Kıbrıs, MEB.
Abstract
The Eastern Mediterranean, which has an important location in world politics, has been on the agenda as a geopolitical region where energy activities have intensified in recent years and monitored closely by multiple states. In order to fulfil their energy needs in the Eastern Mediterranean, several states have unilaterally declared the Exclusive Economic Zone (EEZ) and sign bilateral agreements without considering the rights of third states. However, the EEZ is a maritime area that should be delimited on the basis of international conventions, customary law or decisions of international courts in accordance with the equitable principles. The problem in the Eastern Mediterranean is a delimitation dispute that should be resolved by a treaty between all coastal states within the framework of the rules of the law of the sea. This paper aims to define the EEZ, which is a significant concept in the law of the sea, its historical development, the rights, sovereignty and liabilities of the states in this region, and the legal principles on which the disputes arising from the delimitation practices should be based. In this context, the EEZ delimitation agreements signed in the region are analysed within the framework of both the rules of the law of the sea (legislation) and the judicial and arbitral decisions (case law).
Keywords
UNCLOS, maritime jurisdiction areas, equitable principles, Cyprus, EEZ.